سبک آرت دکو که مخفف Arts Decoratifs است به معنای هنرهای تزئینی در زبان فرانسه است. این سبک از دهه 1920 در دنیای هنر دیده می‌شود اما دستخوش تغییرات زیادی در زمان خود شده است. در دوره‌ای که سبک آرت نوو، زیادی شلوغ و تجملاتی به نظر می‌رسید، آرت دکو برای رد این تزئینات شلوغ معرفی شد و حرکتی به سمت سادگی و کارایی بود. هرچند با معیار‌های فعلی همچنان سبک تجملاتی و شلوغی به نظر می‌رسد، اما همچنان قدمی به سمت سادگی و مینیمالیسمی است که در زمان حال محبوب معماران است. در ادامه این مقاله از هلدینگ ساختمانی سپنتا به بررسی این سبک و ویژگی‌های آن می‌پردازیم و تفاوت آن با سایر سبک‌های دکوراسیون داخلی را می‌سنجیم.
ریشه سبک آرت دکو
در سال‌های بعد از 1921 و با پایان جنگ جهانی اول، جوامع به دنبال تجدید حیات و جشن گرفتن پیشرفت‌های صنعتی و ماشینی بودند. استفاده از متریال‌هایی مانند فولاد، شیشه، آلومینیوم و بتن حس مدرن بودن را به آنان منتقل می کرد. آرت دکو ترکیبی از مدرنیسم و تجمل گرایی است و شروعی برای حرکت به سمت سادگی و کارآمدی در هنر است. این سبک به جز معماری و طراحی داخلی، در مد، جواهرات و هنرهای تزئینی تاثیرگذار بود. شروع آرت دکو در سال 1925 در فرانسه بود اما تا سال 1940 به سراسر جهان گسترش یافته بود. آرت دکو به علاقه‌مندان به هنر احساس زندگی در آینده و مدرن بودن را می‌داد و نمادی از به روزبودن و جذابیت در زمان خود بود.
تاریخچه معماری آرت دکو
بنای تئاتر شامز- الیزه در پاریس سال 1913 ساخته شد و پیش زمینه‌ای برای آرت دکو بود. اما در دهه 30 به آمریکا و اوج شکوفایی خود رسید. ساختمان کرایسلر در نیویورک با تزئینات مثلثی فلزی و ساختمان امپایر استیت با خطوط عمودی و فرم‌های ساده، آرت دکو را نمایش می‌دهند. سپس این طراحی وارد هالیوود و طراحی داخلی خانه هنرمندان ثروتمند شد و تبدیل به نمادی از زرق و برق شد. اما با شروع جنگ جهانی دوم، جهان وارد بحران عملکردی شد و تجمل گرایی آرت دکو دیگر به درد نمی‌خورد. در این زمان بود که آرت دکو وارد افول شد و مدرنیسم میانه قرن جای آن را گرفت.
ویژگی‌های آثار آرت دکو
آرت دکو از انواع سبک دکوراسیون داخلی و معماری است که به راحتی قابل تشخیص است. تزئینات مجلل و لوکس به همراه هندسه متقارن و متریال جسورانه در یک نگاه قابل تشخیص هستند.
هندسه و تقارن
- خطوط صاف، زاویه‌دار و هندسی مثل زیگزاگ، دایره، مثلث و مستطیل در طرح‌های آرت دکو غالب بودند.
- برخلاف سبک‌های ارگانیک‌تر مثل آرت نوو، تقارن و نظم در آرت دکو بسیار مهم بود.
متریال لوکس و مدرن:
- استفاده از موادی مثل کروم، فولاد ضدزنگ، شیشه، مرمر، لاک براق و چوب‌های گران‌قیمت (مثل آبنوس یا گردو).
- ترکیب فناوری صنعتی با حس تجمل، برای ایجاد تضاد.
تزئینات جسورانه:
- موتیف‌هایی مانند طرح خورشیدی (sunburst)، اشکال پله‌ای (stepped forms)، و الگوهای گل‌دار هندسی.
- جزئیات تزئینی معمولاً برجسته و چشم‌گیر بودند، مثلاً در نما یا دستگیره‌های در.
رنگ‌های غلیظ و دراماتیک:
- پالت رنگی شامل طلایی، نقره‌ای، سیاه، قرمز تند، سبز زمردی و آبی عمیق.
- کنتراست بالا بین رنگ‌ها حس لوکس و نمایشی بودن را تقویت می‌کرد.
خطوط عمودی و ارتفاع:
- در معماری، تأکید روی عمودیت بود، مانند آسمان‌خراش‌هایی با خطوط کشیده به سمت بالا.
- فرم‌ها اغلب باریک و بلند طراحی می‌شدند تا حس پیشرفت و مدرنیته را منتقل کنند.
ترکیب سنت و مدرنیسم:
- از فرهنگ‌های باستانی (مثل مصر و مایا) الهام گرفته می شد، اما با زبان مدرن و ماشینی ارائه می‌شدند.
- مانند هرم‌های پله‌ای یا نقش‌ونگارهای ساده‌شده از طبیعت.
در صورتی که به مشاوره دکوراسیون داخلی نیاز دارید، با مشاوران هلدینگ ساختمانی سپنتا تماس بگیرید.
سبک آرت دکو در دکوراسیون داخلی
آرت دکو در دکوراسیون داخلی با تأکید بر تجمل‌گرایی کنترل‌شده، خطوط هندسی و متریال باکیفیت خودش رو نشان می‌دهد. این سبک معمولاً حس یک فیلم کلاسیک هالیوودی یا یک فضای مجلل دهه ۱۹۳۰ را تداعی می‌کند. هدف این سبک این است که در عین کاربردی بودن، زیبایی بصری قوی هم داشته باشد و هم حس پیشرفت و مدرنیته را منتقل کند.
- مبلمان با خطوط هندسی
- نورپردازی نمایشی
- آینه‌ها و سطوح بازتاب‌دهنده
- کاغذدیواری و پارچه‌های الگودار
- کف‌پوش‌های متمایز
- اکسسوری‌های تزئینی
برای مطالعه بیشتر: اصول طراحی داخلی پذیرایی و نشیمن
معماری آرت دکو در ایران
در ایران، آرت دکو با حفظ برخی ویژگی‌های اصلی‌اش، با معماری سنتی ایرانی تلفیق شد. چندین بنای معروف در ایران وجود داره که به سبک آرت دکو طراحی شدن و هنوز هم به‌عنوان شاهکارهای معماری اون دوره شناخته می‌شن:
- ساختمان شرکت نفت ایران و انگلیس (اولین نمونه آرت دکو در ایران)
- دبستان فردوسی (با طراحی رولن مارسل دوبرول از بهترین طراحان داخلی و معماران جهان)
- هتل دربند
- ساختمان لیستر
- کاخ شهربانی (ساختمان وزارت خارجه کنونی)
در دوره پهلوی اول و تا قبل از شروع جنگ جهانی دوم، این سبک در برنامه مدرنازیسیون حکومت پهلوی قرار داشت. اما با شروع جنگ و بحران های آن این سبک جای خود را به معماری ساده تر داد، اما تاثیراتش همچنان در طراحی‌ها باقی مانده است.
فرق آرت نوو و آرت دکو
آرت نوو (Art Nouveau) سبکیست که اواخر قرن ۱۹ شکل گرفت و با خطوط نرم و طبیعی، الهام از طبیعت و حس رمانتیک شناخته می‌شود. در مقابل، آرت دکو (Art Deco) از دهه ۱۹۲۰ شروع شد و با خطوط هندسی، مواد مدرن و حس لوکس و پیشرفته تعریف می‌شود. اولی به گذشته و طبیعت نگاه می‌کند، در حالی که دومی به آینده و تکنولوژی.
| ویژگی | آرت نوو | آرت دکو |
| دوره زمانی | ۱۸۹۰-۱۹۱۴ | ۱۹۲۰-۱۹۴۰ |
| الهام‌گیری | طبیعت (گل، گیاه، حیوانات) | تکنولوژی و مدرنیته |
| خطوط | نرم، مواج و ارگانیک | صاف، زاویه‌دار و هندسی |
| رنگ‌ها | ملایم و طبیعی (سبز، قهوه‌ای) | تند و کنتراست‌دار (طلایی، مشکی) |
| مواد | شیشه رنگی، چوب، فلز دست‌ساز | کروم، فولاد، مرمر، لاک براق |
| تزئینات | پیچیده و گل‌دار | ساده، جسور و هندسی |
| حس و حال | رمانتیک و رویاهنگ | لوکس، شهری و مدرن |
| نمونه | خانه تاسل، لامپ تیفانی | ساختمان کرایسلر، دکور هالیوود |
جمع بندی
سبک آرت دکو (Art Deco) در طراحی داخلی، ترکیبی منحصربه‌فرد از مدرنیته، تجمل‌گرایی و زیبایی‌شناسی هندسی است که از دهه ۱۹۲۰ میلادی ریشه گرفته است. این سبک با هدف جشن گرفتن پیشرفت تکنولوژی و زندگی شهری، فضاهایی لوکس، جسور و نمایشی خلق می‌کند و ویژگی‌های اصلی آن شامل خطوط صاف و زاویه‌دار، الگوهای هندسی مثل زیگزاگ و خورشیدی، و استفاده از متریال براق و باکیفیت مانند کروم، شیشه، مرمر و مخمل است. پالت رنگی غلیظ با رنگ‌هایی مثل طلایی، مشکی و قرمز، همراه با نورپردازی دراماتیک و اکسسوری‌های چشم‌گیر، حس شکوه و جذابیت فضا را افزایش می‌دهد. در صورتی که به دنبال یک شرکت طراحی داخلی هستید تا برای دکوراسیون داخلی خانه یا دفترکار به شما کمک کند، می‌توانید با ما تماس بگیرید.
کامنتی ثبت نشده است