در دنیای امروز با توجه به سطح دغدغهها و مسئولیتهای مختلفی که در زندگی افراد وجود دارد، بسیاری برنامهریزی دقیقی برای انجام کارهای خود دارند. با تقسیم کارها به قسمتهای کوچکتر میتوان تسلط بیشتری روی کل برنامه داشت.
این تقسیمبندی و زمانبندی نه تنها برای پروژههای شخصی و کوچک که برای پروژههای گروهی و بزرگ نیز بسیار مفید است. یکی از مواردی که منجر به شکست احتمالی در یک پروژهی ساختمانی و عمرانی میشود، همین عدم برنامهریزی و هدفگذاری مرحله به مرحله است. در این مقاله به توضیح ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی میپردازیم و با بررسی یک نمونه از این ساختار آن را شرح میدهیم. با ما همراه باشید.
ساختار شکست ساختمان
ساختار شکست پروژه، یعنی خرد کردن کاری که قابلیت شکسته شدن را دارد. این تقسیم و بخشبندی به منظور تسلط روی تمامی زاویه ها و چارچوب های آن انجام میشود. ساختار شکست کار، مخصوص اقلام تحویلشدنی(Deliverable) پروژه است. تهیه ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی میتواند ساده و یا پیچیده باشد؛ این امر بستگی به میزان بزرگی و گستردگی پروژهی شما دارد.
واضح است وقتی کاری به قسمتهای کوچکتر تقسیم میشود(بخصوص در پروژههای خیلی بزرگ) تسلط، تمرکز و کنترل کافی روی قسمتهای کوچکتر وجود دارد.
بنابراین اولین مرحله در شروع یک پروژهی ساختمانی، ریزکردن فعالیتها و برنامهریزی روی پروژه و ترسیم ساختار شکست کار است. بخصوص اگر شما با قوانین مشارکت در ساخت پیش رفتهاید، حتما بایستی این نمودار تنظیم شود تا هر دو طرف اشراف کامل بر پروژه داشته باشند.
wbs مخفف چيست؟ work breakdown structure
ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی و دیگر کارها، از عبارت work breakdown structure گرفته شده است و به اختصار wbs گفته میشود.
این نمودار، در اغلب موارد فعالیت های شما را در یک پروژه به صورت نمودار درختی نشان میدهد. نمودار ساختار شکست کار شامل خدمات و اطلاعاتی است که در جریان پیشرفت یک پروژه ساختمانی وجود دارد. این نمودار بطور کامل پروژه را تعریف میکند و همینطور ارتباط عناصر کار، جهت تکمیل پروژه در آن مشخص میگردد.
اهمیت ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی
- مشاهده کلیه فعالیت هایی که روی پروژه انجام میشود.
- مدیریت هزینهها از طریق نمودار ساختار شکست سادهتر میشود.
- میزان پیشرفت کار ملموس میشود.
- تقسیم کار بین افراد راحتتر میشود.
- مدیریت زمان به بهترین شکل انجام میشود.
- شکلگیری زبان مشترک بین تیم و ذینفعان
- WBS یکی از منابع کارآمد جهت بررسی ریسکهای موجود در پروژه است.
ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی، حجم واقعی کار را به شما نشان میدهد.
نمودار ساختار شکست پروژه ساختمانی
سطوح مختلف شکست کار
نمودارهای شکست کار به دو سطح اصلی تقسیم میشوند: سطح مدیریتی / سطح فنی؛ که هر کدام از آنها خود دارای سطوح دیگری هستند. در جدول زیر نمونه کلی آن را می بینید:
نمونه ساختار شکست کار – نمونه wbs یک پروژه ساختمانی
شکستن تعداد سطوح ساختار شکست کار در پروژه های ساختمانی به اندازه پروژه و پیچیدگی های آن بستگی دارد و تا آنجا پیش می رود که نه بیش از حد ریز شود و نه آنقدر کم باشد که نتوان آن را کنترل کرد.
فرض کنید می خواهیم برای یک پروژهی 4 طبقه (مجتمع مسکونی ستاره) ساختار شکست کار ترسیم کنیم. اگر این پروژه 4 بلوک جدا داشته باشد، نمودار آن به صورت زیر خواهد بود.
حال برای بلوک A، نمودار دیگری با جزییات بیشتر خواهیم داشت:
هر کدام از این موارد را میتوان بازتر کرد و جزییات و مراحل بیشتری را به آن اضافه کرد.
برنامه زمانبندی پروژه ساختمانی با اکسل
ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی میتواند در فرمت های گوناگونی تهیه شود. اما اکسل از تمام فرمتها محبوبتر است.
نکات مهم در رابطه با ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی
- از آنجا که wbs اطلاعاتی از سطوح مدیریتی ارائه میدهد، اگر تعداد سطوح کافی نداشتهباشد، فعالیتها برای یکپارچه سازی به مشکل خواهند خورد.
همچنین اگر تعداد سطوح زیاد باشد، زمانی بی حاصل صرف فعالیتهای کم اهمیت میشود. - کلمه “کار” در عبارت “ساختار شکست کار” شاید این برداشت را به وجود آورد که ساختار شکست کار دربارهی کار است. اما باید این نکته را در نظر داشتهباشید که ساختار شکست کار در پروژه ساختمانی از جنس محصول است. به این معنی که هر کدام از عناصر آن یکی از تحویلشدنی های پروژه هستند.
- هر کدام از اجزای پروژه ساختمانی شامل؛ تخریب، خاکبرداری، احداث فونداسیون و اسکلت فلزی، تأسیسات برقی، تأسیسات مکانیکی، سفت کاری و نازک کاری بایستی ساختار شکست مخصوص به خود را داشته باشند.
- ساختار شکست کار بایستی با موضوع و مفاد قرارداد منطبق باشد.
- Wbs باید تمام فعالیتها را پوشش دهد.
- در برنامه ریزی برای ساختار شکست کار حتما نظر سرپرست کارگاه و واحدهای اجرایی را در نظر داشتهباشید؛ چراکه رعایت نکات تجربی آنها کمک زیادی به شما میکند تا در آینده با مشکلات کمتری روبرو شوید.
- فراموش نکنید که برای تهیه ساختار شکست تمام محدوده پرژه را در نظر بگیرید و چیزی را از قلم نیندازید.
- با گذشت زمان و افزایش آگاهی ما از ابعاد مختلف پروژه میتوان، نمودار شکست کار را به روز کرد.
نرمافزارهای رسم ساختار شکست کار
در صورت نیاز به رسم WBS می توانید از نرم افزارهای زیر استفاده کنید:
- Viso
- WBS Chart pro
- MSP
تجزیه و بخشبندی فعالیتهای یک پروژه ساختمانی، تکنیکی معمول و بسیار ارزشمند برای کنترل کارایی و ارتقا بهرهوری است. هزینه و برنامه زمانی، به واسطهی نمودار ساختار شکست پروژه ساختمانی با هم ادغام میشوند تا تمامی برنامههای پروژه همسو شوند.
در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتر در این زمینه و یا دریافت مشاوره رایگان دارید، با کارشناسان هلدینگ ساختمانی سپنتا در ارتباط باشید. ما همراه شما هستیم تا با ارائهی ساختار شکست در پروژههایتان، در امر برنامهریزی کمکتان کنیم.
2 پاسخ
ممنون از مقاله مفیدتون. برای ایجاد ساختار شکست کار میشه از نرم افزارهای کنترل پروژه هم کمک گرفت. مثل نرم افزار فارسی behtime.ir
با تشکر